O psychoterapii psychodynamicznej

Psychoterapia jest formą specjalistycznej pomocy, która toczy się w oparciu o relację terapeutyczną, czyli więź, jaka rozwija się między pacjentem, a terapeutą. Służy ona przezwyciężeniu problemów emocjonalnych pacjenta, leczeniu objawów somatycznych mających podłoże psychosomatyczne, zmniejszeniu cierpienia, ale także rozwojowi osobistemu i pogłębieniu wiedzy o sobie.

Podejście psychodynamiczne czerpie z teorii psychoanalitycznych, odkryć psychoanalizy Zygmunta Freuda, ale również późniejszych osiągnięć jej przedstawicieli teorii relacji z obiektem m.in. M. Klein, psychologii ego, czy psychologii self H. Kohuta. Czerpie również z dorobku współczesnej psychiatrii.
Psychoterapia w nurcie psychodynamicznym, podobnie jak nurt psychoanalityczny, opiera się na założeniu, że u każdego człowieka istnieje nieświadoma warstwa uczuć, pragnień, lęków i przekonań, która wywiera wpływ na jego życie. Takie rozumienie zakłada, że życie psychiczne wymaga refleksji nad jego nieświadomością. Bowiem życiem człowieka kierują nieuświadomione mechanizmy działania, wewnętrzne konflikty, pragnienia i potrzeby, określone sposoby interpretowania rzeczywistości społecznej oraz wzorce relacji interpersonalnych.
Jeżeli ktoś odsuwa od siebie bolesne emocje, trudne wspomnienia, czy wiedzę o pewnych własnych cechach, to istnieją one mimo wszystko i prędzej, czy później znajdą sposób na ujawnienie się w życiu poprzez np. powstanie objawów fizycznych, odreagowanie trudności, powtarzających się trudności w nawiązywaniu, czy trwaniu w relacjach, czy powtarzających się trudnościach w sferze zawodowej.

Relacja terapeutyczna toczy się w oparciu o więź jaka rozwija się między pacjentem a terapeutą. Polega ona na badaniu świata wewnętrznych przeżyć, myśli, uczuć, fantazji, skojarzeń, czy marzeń sennych, które pojawiają się w kontakcie osoby z psychoterapeutą, co pozwala na zrozumienie trudności, jakie dana osoba przeżywa w relacjach. Dzięki badaniu tych przeżyć oraz pracy nad sobą, osoba korzystająca z psychoterapii z czasem doświadcza i uświadamia sobie wyparte uczucia oraz uczy się sposobów radzenia sobie z nimi. Lepiej rozumie siebie, zyskuje większy wpływ na swoje życie, objawy somatyczne łagodnieją, a komfort życia poprawia się, powracają siły życiowe.
W relacji terapeutycznej ważne jest zbudowanie bezpiecznych warunków, czyli stworzenie takich warunków do poznawania własnego świata przeżyć psychicznych, gdzie terapeuta nie osądza pacjenta oraz nie udziela mu rad. Taka postawa terapeuty nie sprzyjałaby poznawaniu siebie oraz podważałaby prawo drugiej osoby do kierowania własnym życiem. Psychoterapeuta wykazuje etyczną postawę dochowując m.in. tajemnicy zawodowej oraz przestrzegając bezpiecznych zasad relacji terapeutycznej.

Sesje terapeutyczne polegają na dialogu, terapeuta i pacjent siedzą naprzeciwko siebie. Podczas tych spotkań psychoterapeuta zachęca pacjenta do swobodnego dzielenia się swoimi myślami, skojarzeniami, przeżyciami, fantazjami, marzeniami sennymi i refleksjami. Terapeuta podąża za pacjentem, dostosowując swoją aktywność do potrzeb i możliwości pacjenta. Dzieli się swoimi skojarzeniami, wspólnie z pacjentem poszukuje nowego rozumienia jego trudności. Terapeuta umożliwia pacjentowi przeżycie korekcyjnego doświadczenia emocjonalnego, które umożliwia trwałe zmiany w jego osobowości, co umożliwia wprowadzenie korzystnych zmian w funkcjonowaniu.

Cykl spotkań konsultacyjnych (są to minimum 3 spotkania), mają na celu zrozumienie, nazwanie problemu i trudności pacjenta oraz określenie wstępnych celów i formy specjalistycznej pomocy (psychoterapii terapii długoterminowej lub krótkoterminowej). Konsultacje nie zawsze są równoznaczne z rozpoczęciem terapii.

Psychoterapia długoterminowa pozwala na przyjrzeniu się wielu obszarom życia psychicznego pacjenta. Przyczynom trudności jego funkcjonowania, które trwają dłużej i mają głębszy charakter. W terapii długoterminowej nie ustala się czasu jej trwania, terminu zakończenia oraz poruszanych wątków. Częstotliwość sesji różni się w zależności od zgłaszanych problemów pacjenta oraz celów indywidualnych. Terminy sesji są stałe i zarezerwowane dla jednego pacjenta.

Psychoterapia krótkoterminowa jest wskazana w sytuacji, gdy trudność osoby trwa od niedawna, wynika np. z aktualnej sytuacji życiowej, czy kryzysu. W terapii krótkoterminowej jasno określa się problem nad którym się pracuje, z góry też określa się liczbę sesji oraz termin zakończenia terapii.

Psychoterapia psychodynamiczna ma naukowo potwierdzoną skuteczność. W ostatnich latach opublikowano dość dużą liczbę wyników badań klinicznych potwierdzających, że terapia psychodynamiczna jest skuteczną metodą leczenia większości zaburzeń psychicznych takich jak np. nerwice, zaburzenia depresyjne, lękowe, osobowości … Dane te wskazują, że omawiana metoda może zapewnić trwałą zmianę samopoczucia i funkcjonowania pacjenta, również po zakończeniu terapii.

Prowadzenie psychoterapii wymaga od terapeuty ukończenia odpowiednich kursów, własnej psychoterapii szkoleniowej oraz pracy pod stałą superwizją (patrz zakładka – Kim jest psychoterapeuta ?).